Θέλω...

Θέλω να σου μιλήσω για την άχραντη που εχάθη
αγάπη, γι αυτήν που χρόνια μέσα μου εζούσε,
για τις μέρες που χάθηκαν από τόσα λάθη,
για την ανάσα των μικρών παιδιών που ανθούσε
στις γιορτινές στιγμές των μαγικών των φώτων.

Θέλω να σου πω για την φυγή απ’ τους χρυσούς θόλους
του κουρασμένου μου κορμιού και της ψυχής τον πόνο,
απ’ τα κατώφλια τ’ουρανού, πάνω κι απ’ όλους,
απ’ τους αβανιάρηδες που ποτέ μου δεν πληγώνω,
όταν οι ανάσες έρχονται στις παρειές των χνότων.

Θέλω ν’ αφουγκράζομαι, την κάθε στιγμή κοντά σου,
τους χτύπους της καρδιάς, που έγινε δικιά μου,
κι όπως θα γίνεται χορός το κάθε ανάσαιμά σου,
θα 'ναι η λύτρωση θαρρώ, παντοτινή γλυκιά μου,
όταν οι πόνοι ξεπεράσουν τις αντοχές των αιχμαλώτων.

Θέλω τις νύχτες να φαντάζομαι σαν αηδονολαλιά,
το ρίγος το λιγόθυμο απ’των χεριών τα χάδια,
τον ήχο των χειλιών που καίνε απ’ τα φιλιά,
καθώς το σκότος, θα ’ρχεται έρποντας τα βράδια,
στις γιορτινές στιγμές των παντοτινών ερώτων.

Θέλω να σου πω με μία λέξη, άλλες χίλιες
σ’ ένα παλιό κιτρινισμένο γράμμα που θα έχεις,
όταν οι λήθες των καιρών μέσα απ’ τις γρίλιες,
θα σου ζητούν απελπισμένα να το βρέχεις,
στις γιορτινές στιγμές των μαγικών των φώτων.!

Σεκλιζιώτης

Από την υπό έκδοση ποιητική συλλογή  "Θρήνοι Ι"

ΔΑΚΡΥ

Courti Benoit

διαμάντι ακατέργαστο
αργοκυλάει σε παρειές
της παιδικής σου σκέψης
σταγόνα
κρυστάλλινης ορμής
χάνεται σ'ωκεανού

ζωής το θαύμα...

ΑΜΕΤΡΟ

Στο απρόσωπο «πρέπει» του χρόνου που τρέχει ενάντια
 Στο ψυχρό «να φύγω» της υποτακτικής του επιβαλλόμενου αντίθετα
 Ανατρέπει η ισχύς των κυμάτων της αύρας σου
ύλες φερτές χαρακωμάτων κι επίπλαστες
του καιρού οχυρώσεις
 Φράγματα τεχνητά καταρρέοντα
λευτερώνουν πλημμύρες φωταψίας άδηλων φθόγγων
σε σβηστές πολιτείες βουλιαγμένων ναρκώσεων

 - Γιατί ξέφυγα σε χάη μουσικών και ονείρων
 Ανατρέχω στο θέμα

 Το αναρώτημα πρόφαση; ή, μήπως, χρησμός απαντήσεως;

 Κι αυτός ο Πληθυντικός της ευγένειας πόση οδύνη περικλείει αποστάσεων
ή, μήπως σημαίνει – σε δεύτερη ανάγνωση : Δυϊκό συνταυτίσεως.. ή, κραυγή Ενικής διχοτόμησης..
ή, αλλιώς  εμβαθύνοντας : ντροπαλό ροδοπέταλου χάδι μη ματώσει ο ανθός της ενσάρκωσης…

- Πάλι ξεφεύγω `Η, ξεχνιέμαι, αψηφώ, παραβλέπω με πόσες, διαρκείς, κάθε στιγμή ανανεούμενες, -ως το ολοκαύτωμα- αιχμές μαυλίζει η φλόγα...

 -Και, καλά, θα μου πεις, το Εγώ το στενά το δικό Σου.. Ο άλλος; Ο κόσμος Του; Ο κόσμος Σου;
 Παρεμβάλλει η άτεγκτη του Δικαίου θεά, που πάντα λατρεύτηκε, τα τρομερά των ζυγών της τα μέτρα, Αντωνυμίες Κεφαλαίες κτητικότητας.. Που, χωράνε σ’ όλα τα πρόσωπα, που ταιριάζουν σ’ όλες τις πτώσεις..
 Που επιμένουν.. σ’ Ενικούς διχοτόμησης.. Στο ορισμένο.. που συντίθεται δεύτερο πάντα μετά την αυθαιρεσία του καθορισμού των προθέσεων.. Από-βλέποντας στο προ-ορισμένο της Κτήσης..
 Παρα-βλέποντας το απτό της ουσίας της Κτίσης..

 Όπου
κάθε χτύπος καρδιάς κι ένας φθόγγος..
κάθε ανάσα πνοής κι ένας κατακλυσμός..

 Όπου
 Εισπνέω φυγάδες κόμπους λυγμών από
εκπνοές πνιχτές δαγκωμένες
σε χείλη οπτασίας σφιχτά
 Καταπίνω πίκρας απόσταγμα από
τρικυμίες εσώτερες αρμυρών
δακρύων αγαλμάτων θεόμορφων
 Προσκυνώ σε βωμούς Ναών μυστικούς
αδύτων μυστήρια άμωμα
 Κοινωνώ των εκστάσεων τη μέθη
 Κι αφήνομαι
ανέμου ψιθύρισμα
εκπνέοντας
την ηχώ αρρήτων χρησμών
καθ’ ομοίωση.   

ΑΝΤΩΝΗΣ ΖΑΜΠΕΤΑΚΗΣ     

Ερωτοφώς

photo by Sanya Komenko

Άνοιξα τα χέρια διάπλατα
ν' αγκαλιάσω όλες μου τις στιγμές..
στιγμές που μου χαρίζονται 

στο Πρωτοφώς της μέρας...

Κόρες ζωής και ομορφιάς.

Ερωτοφώς γεμάτες...

 

Σε ζητώ

''σε ζητώ

αναζητώντας
ιδέα
από ενδείξεις εποχών
όλο το σιωπηλό του χρόνου
που σαν νεράκι έτρεξε
στα γεφύρια του ουρανού

μνήμη είναι μέσα μας

Στις κβαντικές συνθήκες ο παρατηρητής επεμβαίνει παίρνει μέρος στις διαδικασίες του πειράματος είναι μέρος του. Αν δεν παρατηρεί το αποτέλεσμα είναι άλλο.
Σκέφτομαι ακόμα τον αρωματοποιό το χρυσοχόο τον αλχημιστή. Στο ηλεκτρονικό άδυτο το ποίημα μεταβάλλεται μπροστά στα μάτια μας καθώς το κοιτάμε. Ανοίγεται αλλιώς σαν πιάσουμε διάλογο μαζί του.

Εδώ βλέπω έναν ακίνητο χορό. Τα φύλλα ξαναγυρνάνε στα δέντρα. Το αττικό τοπίο στροβιλίζεται σαν φουστάνι της Παλλάδας. Το δόρυ της ξαναχαράζει με ιώδη πυρετό τις κορυφογραμμές. Και μας λέει ότι τίποτε δε χάνεται στη μεγάλη ροή.
Σκέφτομαι ακόμα τις μεγαλογράμματες χαράξεις σε μετόπες και τέμπλα. Σκέφτομαι το κοίλο. Σκιές χρόνου και γραμμάτων. Και ορίζοντες σκέφτομαι. Κι ό,τι αρπίζει. Και όσους κοίταξαν τα τοπία της γραφής. Πείραμα λευκού στο μαύρο κι αντίστροφα. Χρόνος και Έρως. Ιστορικότητα και ιστορημένο. Τον ιστό και το πλέγμα.
Το φόντο.
Η αισθητική μας θέλει ένα φόντο να ακουμπήσει. Απ όταν ένας διάλογος είμαστε .


Κοίταζα κάποτε πίσω από τη Μητρόπολη των Αθηνών σπουδαστές να αντιγράφουν να μελετούν αντιγράφοντας το εκκλησάκι -Γοργοεπήκοος λέγεται ; αν δε γελιέμαι - και με αυτή τους την προσήλωση
με παρέσυραν να κοιτάζω προσεκτικότερα καθετί σ αυτή την πόλη όπου μας συνήθισαν να προσπερνάμε αδιάφοροι λες και το σήμερα παραμένει ένα αιώνιο τώρα σε κάθε απόρριψη.
Το λεγόμενο χέρι της εκκοσμίκευσης η οικεία όψη το συνηθισμένο το ισοπεδωτικό τις μικρές εξάρσεις δε μετρά.

Εδώ είναι που θέλω να δω τη δύναμη εκείνη που διαπερνά τα πράγματα και γίνεται ποίηση. Γιατί είναι μια δύναμη που αδιαφορεί για ότι λένε οι γύρω για την ποίηση ,έχει για φόντο το χρόνο και πάνω εκεί αποτυπώνει το πρόσωπο της.
Με ύλη από χρόνο λοιπόν με ιστορικότητα που είναι γνώση μαζί και έρευνα κατάδυση και ανάδυση μελέτη και αναστοχασμός.
Ναι αυτό είναι .Το άγαλμα ποίημα.
Να γυρίζει σαν δαχτυλίδι που δένει τη γη.

Ακίνητο να χορεύει σαν πέτρινη φλόγα''

Έκτωρ Πανταζής

************
αναδημοσίευση από ΑΙΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑ 

Τα παραμύθια ενός ναυτικού-Κώστας Λογαράς

Νίκος Καββαδίας (11/1/1910-10/2/1975)

πηγή φωτογραφίας: www.art-club-elefsis.gr

Στον παράξενο κόσμο του Νίκου Καββαδία ποτέ δεν μπαίνεις ξέροντας που πας και πώς θα φτάσεις. Πάντα σε παρασέρνει κάποιος στίχος, ένα κύμα σε σπρώχνει κατευθείαν στα βαθιά, λέξεις περίργες σαν μαγικές κουβέντες ξωτικών ή ένα όνομα ασυνήθιστο που θαρρείς πως πρόκειται για κάποιον ήρωα παραμυθιού.
Στην αρχή ξαφνιάζεσαι, πρώτη φορά φτάνουν στ΄αυτιά σου τέτοιοι ήχοι λέξεων σαν μυστικά μηνύματα που σε καλούν από μακριά και γοητευμένος αρχίζεις να ξανοίγεσαι στην άπλα ενός ορίζοντα.
Αυτό ήταν! Μαγεμένος στο εξής από τόπους που ορίζει ο ποιητής , εικόνες κι άγνωστους ανθρώπους, θα ταξιδεύεις στη Νότιο Κίνα ώς στο Σταυρό του Νότου και μέχρι το Περού, πότε με το πειρατικό του Captain Jimmy, πότε μ΄εμπορικά καράβια και πλοία ορτηγά. Χωρίς ποτέ να ξέρεις, λέω, αν η ζάλη του μυαλού σου είναι από τα τεράστια κύματα της θάλασσας ή από τη μεθυστική οσμή καπνού και τ΄άγρια πάθη που τα ζωντανεύει  με τις λέξεις του ο ποιητής.
Από' δω και πέρα κάθε φορά που θα ρωτάς με απορία "ποιός είναι ο Μίδας;" , "ποιά η κινέζικη πληγή και πόσο ακόμα θα κρατήσει ετούτο το ταξίδι;", "Για πάντα " θα σου δίνει μια απάντηση ο ποιητής και θ΄αρχίζει το καινούριο παραμύθι του για τον "Λύχνο του Αλαδδίνου" ή τον εξαίσιο χορό του πάνω στο φτερό του καρχαρία.
[..]

" Γέρο σου πρέπει μοναχά το σίδερο στα πόδια
δυο μέτρα καραβόπανο κι αριστερά τιμόνι
Μια μέδουσα σ΄αντίκρυσε γαλάζια και σιμώνει
κι ένας βυθός που βόσκουνε σαλάχια και χταπόδια.."

(γράφτηκε στις 7-2-75 τρεις μέρες πριν το θάνατό του)

Αλλά και πάλι σίγουρος δεν είσαι. Μπορεί και νάναι ένα παραμύθι όλα αυτά. Ή μια παραμυθία αληθινή, που είσαι πρόθυμος να την πιστέψεις.


********************
περιοδικό Η ΛΕΞΗ
Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2009
σελ:538

ΣΕ ΒΡΙΣΚΕΙ Η ΠΟΙΗΣΗ-ΤΙΤΟΣ ΠΑΤΡΙΚΙΟΣ

Τέχνη για τον πόνο του Άλλου

Τι ξεχώρισε στις τέχνες το 2012: Τέχνη για τον πόνο του Αλλου

Η Έκθεση Πριγκίπισσες της Μεσογείου

     

---

Η κρίση τρέφει την τέχνη, κινητοποιεί τους καλλιτέχνες, τους ερεθίζει και τους θέτει ενώπιον νέων προβλημάτων, δυσκολότερων κάθε φορά. Οι καλλιτέχνες αποκρίνονται, ξεπερνούν τους εαυτούς τους, πειραματίζονται, καινοτομούν. Και οι καρποί της τέχνης με τη σειρά τους ανακουφίζουν, παρηγορούν, παράγουν νέο ήθος και νέα διάνοια. Κατ’ αρχάς, ο κινηματογράφος και το θέατρο, οι παραστατικές τέχνες, συνέλαβαν την ιστορική καμπή και την εξέφρασαν• ακολούθησαν η ποίηση και το τραγούδι, τώρα όλες οι τέχνες αφουγκράζονται το αγωνιώδες παρόν και το μετουσιώνουν σε έργα.

Πρώτο μάθημα που έλαβαν οι καλλιτέχνες: το χρήμα δεν κάνει απαραιτήτως τα μεγάλα έργα. Οι κινηματογραφιστές κάνουν ταινίες χωρίς κρατική επιδότηση, δουλεύοντας αφιλοκερδώς ο ένας στην ταινία του άλλου. Κολεκτίβες και άτυπες ομάδες στηρίζουν εαυτούς και αλλήλους.

Ακόμη πιο ενθαρρυντικό: εκατοντάδες, χιλιάδες νέοι καλλιτέχνες, τα παιδιά των μικροαστικών οικογενειών της παλαιάς ευμάρειας που ρίχτηκαν στο ταξίδι της τέχνης, παλεύουν τώρα χωρίς υλικό υποστηρικτικό πλαίσιο, και επιμένουν. Νέοι δημιουργοί, νέα ταλέντα, παράγουν νέες μορφές φθηνής μα ποιοτικής ψυχαγωγίας σε χώρους και στέκια που ξεφυτρώνουν μες στην κρίση. Η απαιτητική τέχνη ξαναγίνεται λαϊκή και προσιτή, υπό όρους παιδευτική και απελευθερωτική.

ΜΟΥΣΕΙΟ

Ποιότητα ιδεών στο Πυθαγόρειο/Σάμος
Μια πρόταση ποιότητας στην περιφέρεια είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο Πυθαγορείου Σάμου. Από τα πιο σύγχρονα της χώρας, με ωραίες ιδέες, εγκαινιάστηκε πριν από δύο χρόνια, ενώ το 2014 θα ολοκληρωθεί η ενοποίησή του με το αρχαιολογικό πάρκο δίπλα του, στο οποίο αποκαλύπτεται μια ολόκληρη αρχαία συνοικία. Κάθε έκθεμα του μουσείου μαρτυρά τον πλούτο και το υψηλό επίπεδο του πολιτισμού της αρχαίας Σάμου. Από τις παιδικές ταφές, τα ευρήματα από το Ηραίο, τις εικονιστικές κεφαλές των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, τους εντυπωσιακούς κούρους, την κατασκευή με τα υπαίθρια ιερά. (Γιωτα Συκκα)

ΕΚΘΕΣΗ

Οι θησαυροί των Αντικυθήρων
Το «ναυάγιο των Αντικυθήρων», οι θησαυροί, ο διάσημος μηχανισμός, το πλοίο, που παρουσιάζονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο κλέβοντας τις καρδιές των επισκεπτών με την αισθητική της έκθεσης και την επιστημονική της κατάρτιση, ήταν από τις επιτυχίες του μουσείου. Αλλά και του τέως διευθυντή του, Νίκου Καλτσά, ο οποίος έδωσε σε τέτοιους ζοφερούς καιρούς μια τόσο ενδιαφέρουσα διοργάνωση. Η πρώτη παρουσίαση του συνόλου των αρχαιοτήτων, οι οποίες ανελκύστηκαν το 1900 και το 1976, νότια της Πελοποννήσου, με τη συμβολή του Βασιλικού Ναυτικού στην πρώτη προσπάθεια και στη δεύτερη, τη βοήθεια του Κουστό και της διάσημης «Καλυψώς» του, εκτός από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Από τα ωραιότερα εκθέματα, εκτός από τον έφηβο των Αντικυθήρων, οι μαρμάρινοι θεοί, ήρωες και θνητοί, διαβρωμένοι από μικροοργανισμούς του νερού που παραμόρφωσαν την ομορφιά τους. (Γιωτα Συκκα)

ΜΟΥΣΙΚΗ

Τζαζ θαύματα εκ των ενόντων
Εν μέσω κρίσης, θα νόμιζε κανείς ότι η τζαζ στην Αθήνα αργοσβήνει. Κι όμως: νέοι, μικροί χώροι έχουν εμφανιστεί, που χωρίς να είναι μουσικές σκηνές φιλοξενούν κάθε τόσο νέους Ελληνες μουσικούς, χωρίς εισιτήριο ή επιβάρυνση στο ποτό για τους επισκέπτες. Το Jazz Point επί της Ακαδημίας, το Verve στη Σόλωνος, το Baba-Au-Rum  (φωτογραφία) στον πεζόδρομο της Κλειτίου, το Petite Fleur στο Χαλάνδρι κ.ά. παρουσιάζουν τζαζ βραδιές, στις οποίες νέοι και καταξιωμένοι Ελληνες (μα και ξένοι κάθε τόσο) τζαζίστες δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό. Μικρά θαύματα εκ των ενόντων. (Hλιας Mαγκλινης)

ΘΕΑΤΡΟ

Blitz και εντός και εκτός
Η ομάδα Blitz είναι ηλικίας μόλις οκτώ ετών, που έχει ιδρυθεί από ανθρώπους που δεν κάνουν μόνο θέατρο. Οι αεικίνητοι καλλιτέχνες χορεύουν, τραγουδούν, παίζουν, γράφουν τα έργα που παρουσιάζουν, τα σκηνοθετούν και κάθε φορά συνομιλούν με κλασικά κείμενα, αλλά και με την επικαιρότητα και το κοινό. Σχολιάζουν, κρίνουν, επικρίνουν, στοχάζονται σε ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Το καλοκαίρι με τον «Δον Κιχώτη» έστρεψαν το βλέμμα στη βία που μας περιβάλλει και στους ελάχιστους ιδεαλιστές που απομένουν, ενώ τον προηγούμενο μήνα, στη Στέγη Γραμμάτων, έστησαν ένα απελπισμένο πάρτι θίγοντας τις ματαιότητες της κοινωνίας, αλλά και όσα μας δίνουν ελπίδα... Ηδη η περίφημη Schaubuhne του Βερολίνου ενέταξε την παράσταση των Blitz «Γαλαξίας» στο ρεπερτόριο του 2013, ενώ η ομάδα είναι υποψήφια για το ευρωπαϊκό βραβείο «Νέες θεατρικές πραγματικότητες». (Ολγα Σελλα)

ΧΟΡΟΣ

Ο Δ. Παπαϊωάννου με «Πρώτη ύλη»
Δημιουργία με τη χρήση ελάχιστων μέσων: αυτή ήταν η πρόκληση για την «Πρώτη ύλη», νέα παραγωγή του Δημήτρη Παπαιωάννου, η οποία έκανε πρεμιέρα φέτος το καλοκαίρι στο Φεστιβάλ Αθηνών.
Στο Γκαράζ της Πειραιώς, δύο άντρες, ο ένας γυμνός, ο άλλος ντυμένος, συνδημιουργούν αναμετρούμενοι, ξεπερνώντας κυριολεκτικά και μεταφορικά ο ένας τον άλλον μέσα από τα σώματα και τις κινήσεις τους, σε ένα περιβάλλον που δεν επιτρέπει, τουλάχιστον εμφανώς, κανένα συναισθηματισμό. Μια εξέδρα, ένα ξύλινο πλαίσιο, ένα λάστιχο, ένα τραπέζι, μια καρέκλα. Καθόλου μουσική, ελάχιστοι ήχοι πού και πού, στοιχειώδεις φωτισμοί του χώρου. Εν ολίγοις πρώτη ύλη, στην οποία επιστρέφει ο Παπαϊωάννου, αφήνοντας πίσω του τις επιτηδεύσεις και το «θέαμα» των τελευταίων χρόνων. Μια αξιόλογη δουλειά σε μια εποχή που δεν χρειάζεται να υποκρίνεται πως η πρώτη ύλη, σώμα και ψυχή, είναι το μόνο και το σημαντικότερο υλικό μας. (Σαντρα Βουλγαρη)

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Ανθρωποκεντρικός και πιο πολιτικός
Το 2012, το σινεμά μετατοπίστηκε λιγάκι προς τη μεριά της αληθινής ζωής και σε αξίες που θέλουν τον άνθρωπο με αξιοπρέπεια στο ύψος του. Στο Χόλιγουντ, ακόμη και οι υπερήρωες πλημμύρισαν με τέτοιες ανησυχίες. Ο Σπάιντερμαν του περασμένου καλοκαιριού είχε έντονη την ψυχολογία του παιδιού που έχει βιώσει απώλεια, αλλά και την αντιφατικότητα του εφήβου. Ο Μπάτμαν ήταν μελαγχολικός και μεταφυσικός. Φάνταζε σαν ένας σύγχρονος Ιησούς έτοιμος να θυσιαστεί για να ξορκίσει το μίσος σε έναν κόσμο που υποφέρει από την απληστία μιας ελίτ. Την απληστία και τον κυνισμό αποστράφηκαν μέχρι και κωμωδίες όπως τα «Μuppets», που απευθύνθηκαν κυρίως σε παιδιά, ή οι «Υποψήφιοι», που στόχευσαν αποκλειστικά στο ενήλικο κοινό. Στην Ευρώπη οι πιο επιτυχημένες ταινίες ήταν γλυκόπικρες, ανθρωποκεντρικές, αλλά και πιο πολιτικές. Αποτύπωσαν το μούδιασμα ενός κόσμου μπροστά στην επερχόμενη κοινωνική απορρύθμιση. Στα «Χιόνια του Κιλιμάντζαρο», στους «Αθικτους» (που γνώρισαν και εμπορική επιτυχία), αλλά και σε ταινίες όπως το «Η αδελφή μου» φάνηκε αυτή η αγωνία. (Δημητρης Mπουρας)

ΣΚΗΝΕΣ

Sold out παραστάσεις
Συμβαίνει όλο και πιο συχνά στην Αθήνα της κρίσης. Να εκδηλώνεται τόσο ενδιαφέρον για καλλιτεχνικά γεγονότα, ώστε να εμφανίζουν πληρότητα 100%, κάνοντας πολύ κόσμο να αναζητεί εισιτήρια με πάθος και επιμονή χωρίς αποτέλεσμα. Οι sold out παραστάσεις μπορεί να αφορούν τόσο την καινοτόμο υπερπαραγωγή της «Οδύσσειας» του Εθνικού Θεάτρου με την υπογραφή του Μπομπ Γουίλσον (που συνεχίζεται ώς τον Μάρτιο και έχει ήδη περιορισμένο αριθμό θέσεων) όσο και το χορευτικό αφήγημα του Ακραμ Καν «Desh» στη Στέγη Γραμμάτων ή τον «Βαφτιστικό» του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, σε σκηνοθεσία Βασ. Παπαβασιλείου, στο Μέγαρο Μουσικής, που παρουσιάστηκαν αρχές Δεκεμβρίου και Νοεμβρίου αντίστοιχα. Η παρηγορητική δύναμη της τέχνης, το σταθερό καταφύγιο όταν όλα γύρω αδειάζουν, κλονίζονται και καταρρέουν. (Mαρια Kατσουνακη)

ΘΕΑΤΡΟ

Η Sforaris αφηγείται...
Αντλώντας από πολλές καλλιτεχνικές πηγές, μια άλλη ομάδα νέων, που δημιουργήθηκε το 2006, η Εταιρεία Θεάτρου Sforaris, επικοινωνεί και θεατροποιεί όχι μόνο τη σύγχρονη ελληνική γραμματεία, αλλά και τις μνήμες των απλών ανθρώπων. Με την παράστασή τους «Παραλογές» σχολίασαν την ενδοοικογενειακή βία συνομιλώντας με το δημοτικό τραγούδι και την ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη. Με τη φετινή παράστασή τους, «Γιοι και κόρες», κατέγραψαν τις μαρτυρίες 80 απλών ανθρώπων και αφηγήθηκαν με τη γλώσσα του θεάτρου, και μαζί με χιούμορ και τρυφερότητα, την ιστορία αυτού του τόπου τον 20ό αιώνα. Χωρίς ιδιαίτερο προϋπολογισμό, χωρίς ακριβά σκηνικά, παρουσιάζουν τις παραστάσεις τους σε όλη την Ελλάδα και δεν σταματούν να εμπνέονται από τον σύγχρονο πολιτισμό μας. (Ολγα Σελλα)

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Προσμονή για μια άλλη Ελλάδα
Οταν μπορείς να κινηματογραφείς άδειες διαφημιστικές πινακίδες, «εκατοντάδες άδεια πλαίσια χωρίς κανένα μήνυμα» και να αποσπάς το βραβείο Καλύτερης Ευρωπαϊκής Ταινίας Μικρού Μήκους 2012, στο Διεθνές Φεστιβάλ Βενετίας, τότε, αν μη τι άλλο, δεν φοβάσαι ότι θα ξεμείνεις ποτέ από θέμα. Ο 30χρονος σκηνοθέτης Γιώργος Ζώης παρατηρεί αυτό που προσπερνάμε. Και στην πρώτη μικρού μήκους του, «Casus Belli», το 2010 (από τη βενετσιάνικη Μόστρα, ταξίδεψε σε 40 διεθνή φεστιβάλ αποσπώντας βραβεία και διακρίσεις), τράβηξε την προσοχή του ένα υπερχειλισμένο καρότσι σούπερ μάρκετ. Ο Γιώργος Ζώης, με το ευρηματικό βλέμμα και την εκκεντρική σκέψη, ανήκει σε μια γενιά νέων κινηματογραφιστών που διαθέτουν δύναμη, έμπνευση, ζωντάνια, καθαρότητα, ωριμότητα και πρωτοτυπία. Τους συναντήσαμε στο Διεθνές Φεστιβάλ της Δράμας και αντλήσαμε αισιοδοξία μαζί με την προσμονή για μια «άλλη Ελλάδα». (Mαρια Kατσουνακη)

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ

Υπαίθριες και ανταλλακτικές
Δύο νέοι αρχιτέκτονες, η Ειρήνη–Αιμιλία Ιωαννίδου και ο Ελευθέριος Αμπατζής, είχαν μια ιδέα: φαντάστηκαν αλλά (το κυριότερο) υλοποίησαν με τη βοήθεια ιδιώτη χορηγού την πρώτη υπαίθρια, αυτόνομη, ανταλλακτική βιβλιοθήκη στην Ελλάδα. Είκοσι τέσσερις ώρες το 24ωρο, μπορείς να αφήσεις το βιβλίο που δεν χρειάζεσαι και να πάρεις ένα άλλο που άφησε κάποιος άλλος, άγνωστος, συμπολίτης σου. Η πρώτη κατασκευή, από σίδερο και τεχνητό γυαλί, αυτοφωτιζόμενη και με χωρητικότητα 350 βιβλίων, εγκαινιάστηκε το καλοκαίρι στο κέντρο της Κηφισιάς, για να ακολουθήσει συνεργασία με τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών που έχει αποδώσει άλλες δύο βιβλιοθήκες: η πρώτη στην είσοδο της Στέγης, στη λεωφόρο Συγγρού, και η δεύτερη στην πλατεία Αγίας Ειρήνης (έως τις 2 Ιανουαρίου). (Δημητρης Pηγοπουλος)

ΒΙΒΛΙΟ

Σαν προσευχή...
Κυκλοφόρησε δύο μόλις μήνες πριν εκπνεύσει το 2012, κέρδισε αναγνώστες, συζητήθηκε. «Η αδερφή μου» (εκδ. Πόλις), του Σταύρου Ζουμπουλάκη, ανιχνεύει το νόημα της ζωής μέσα από τον θάνατο του ανθρώπου που «αγάπησε πραγματικά» και στον οποίο «χρωστάει τα πάντα». Μέσα από την εκμυστήρευση ή μάλλον την εξομολόγηση για μια αρρώστια που καθόρισε σχέσεις και σμίλεψε χαρακτήρες. Ο συγγραφέας πυκνώνει σε 67 σελίδες θεολογικές κρίσεις και φιλοσοφικά ερωτήματα, μια κλίμακα αξιολόγησης για το σημαντικό και το ασήμαντο, τη χαρά και τον πόνο, την ειλικρίνεια και την υποκρισία, την αθωότητα και την ενοχή. Ο θάνατος της αδελφής του Γιούλας στα 60 της χρόνια –έπασχε από επιληπτικές κρίσεις από την εφηβεία της– αποδέσμευσε δύναμη και οδύνη. Ενα βιβλίο σαν προσευχή. Με ό,τι σημαίνει αυτό για τον καθένα μας. (Mαρια Kατσουνακη)

ΠΡΟΣΩΠΟ

Σοφία Χιλλ, η αφοσιωμένη
Ταλαντούχος, μετρημένη, όμορφη. Η Σοφία Χιλλ θα μπορούσε να είναι καθημερινά στις σελίδες των περιοδικών γιατί έχει τον συνδυασμό που θα ζήλευαν πολλές. Αντίθετα, επιμένει στην επίπονη εργασία του θεάτρου Αττις, υπό τη διεύθυνση του Θεόδωρου Τερζόπουλου, εδώ και 15 χρόνια, από τότε που αντικατέστησε την Ανέζα Παπαδοπούλου. Επιλεκτική όπως και ο ιδρυτής του θεάτρου Aττις και αφοσιωμένη. Ούτε τηλεόραση ούτε κινηματογράφος• μόνο σκληρή άσκηση. Τη θαυμάζεις είτε υποδύεται την «Ιοκάστη», το τελευταίο κείμενο του Γιάννη Κοντραφούρη, είτε τη βασίλισσα Ελισάβετ στο «Alarme», που μοιράζεται με την Αγλαΐα Παππά, επίσης εξαιρετική ως Μαρία Στιούαρτ. Eρπουν σαν φίδια οι δυο τους στη σκηνή, απωθούνται, μάχονται, μεταμορφώνονται. Καθηλωτικές. (Γιωτα Συκκα)

ΒΙΒΛΙΟ
Με οικονομικό ενδιαφέρον
Η κρίση που διανύουμε τα τελευταία χρόνια ήταν φυσικό να φέρει στο προσκήνιο, στον χώρο του βιβλίου, έργα οικονομικού - πολιτικού προβληματισμού. Κορυφαίο παράδειγμα, το μπεστ σέλερ της Ναόμι Κλάιν «Το δόγμα του σοκ», που κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 2010. Η φετινή εκδοτική προσφορά σ’ αυτό το πεδίο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα τελευταία έργα δύο βραβευμένων με Νομπέλ οικονομολόγων, οι οποίοι βρίσκονται στην αιχμή της κριτικής εναντίον του «φονταμενταλισμού των αγορών». Στο «Τίμημα της ανισότητας» (εκδ. Παπαδόπουλος) ο Τζόζεφ Στίγκλιτς υπογραμμίζει τις ολέθριες συνέπειες ενός συστήματος που οδηγεί σε χωρίς προηγούμενο διεύρυνση του χάσματος ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς, ενώ ο Πολ Κρούγκμαν, στο «Τέλος στην ύφεση τώρα!» (εκδ. Πόλις) προσφέρει ισχυρά επιχειρήματα εναντίον των πολιτικών λιτότητας που οδηγούν στο αδιέξοδο της ύφεσης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και πρόσφατες εκδόσεις με ελληνική υπογραφή, ανάμεσά τους το βιβλίο του Κώστα Βεργόπουλου «Μια ανάρμοστη σχέση: Ελλάδα - Ευρώπη» (εκδ. Πατάκη) και το «Ελλάδα της λήθης και της αλήθειας. Από τη μακρά εφηβεία στη βίαια ενηλικίωση» του Κωνσταντίνου Τσουκαλά (εκδ. Θεμέλιο). (Aγγελικη Στουπακη)

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Ρεπορτάζ με τέχνη
Ενα πανόραμα του διεθνούς φωτογραφικού γίγνεσθαι, αλλά και ένα παράθυρο στον κόσμο, το φετινό Athens PhotoFestival διήρκεσε μόλις δύο εβδομάδες και πέρασε σχεδόν απαρατήρητο, μολονότι έφερε στην Αθήνα μερικούς από τους σημαντικότερους εν ζωή φωτορεπόρτερ και φωτογράφους 28 χωρών. Συνολικά 21 εκθέσεις περιλάμβανε το κεντρικό πρόγραμμα της διοργάνωσης, που φιλοξενήθηκε στην «Τεχνόπολις» του Δήμου Αθηναίων από τις 19 Οκτωβρίου μέχρι τις 4 Νοεμβρίου και είχε κεντρικό άξονα τη διασταύρωση της καλλιτεχνικής φωτογραφίας με το φωτορεπορτάζ. Η είσοδος στον χώρο ισοδυναμούσε με απρόσμενο ταξίδι σε λιγότερο ή περισσότερο «εξωτικούς» προορισμούς – από τους δρόμους της Παπούα Νέας Γουινέας, όπου τα μέλη της συμμορίας Raskols ποζάρουν με τα όπλα τους στον φακό του Stephen Dupont, μέχρι τα γραφεία δημοσίων υπαλλήλων σε πέντε ηπείρους, όπως τα απαθανάτισε ο Jan Banning.(Xριστινα Σανουδου)

ΕΚΘΕΣΗ
Πριγκίπισσες της Μεσογείου
Tο χρυσό βραχιόλι από το Cerveteri (Καιρέα), που μας ήρθε από τα Μουσεία του Βατικανού, είναι από τα χρυσά κοσμήματα (675-650 π.Χ.) που πρωταγωνιστούν στην έκθεση «Πριγκίπισσες της Μεσογείου στην αυγή της Ιστορίας» του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Οπως και ο ξύλινος θρόνος της τρίχρονης πριγκίπισσας, ένα χτένι από τα ελεφαντοστέινα της Ετρουρίας, οι χρυσές πόρπες της Ετρούσκας πριγκίπισσας Regolini Galassi. Αλλά και τα κοσμήματα από το Λευκαντί, της εύπορης Αθηναίας, τα ευρήματα από τη νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας στην Ελεύθερνα, τη Δέσποινα των Αιγών. Πεντακόσια αντικείμενα από αρχόντισσες, πριγκίπισσες, ιέρειες, μάγισσες, γυναίκες που ξεχώρισαν, στην έκθεση που επιμελήθηκαν ο διευθυντής του μουσείου, καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης σε συνεργασία με τη δρα Μιμίκα Γιαννοπούλου. Το μουσείο γεμίζει καθημερινά από παρέες γυναικών που αναζητούν ιδέες, αλλά και μια διέξοδο από τη βαριά ατμόσφαιρα της εποχής. (Γιωτα Συκκα)

ΠΟΛΗ

«Προσφέρουμε τα φωτιστικά μας»
Καταιγίδα, κοσμοσυρροή, πολύχρωμα αμπαζούρ με ασορτί μηνύματα. Η βραδιά που φωτίστηκε ένας δρόμος στην περιοχή του Ψυρρή απέδειξε κάτι. Οτι η κοινωνία των πολιτών ξυπνάει σιγά σιγά. Δραστήριοι και καινοτόμοι, νέοι Ελληνες αποφασίζουν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Η αρχή έγινε με μία φράση: «Προσφέρουμε τα φωτιστικά μας». Για να συγκεντρωθούν 150 πορτατίφ στην οδό Πιττάκη 15, στο εργαστήρι της Συν-οικίας, φαναράκια, απλίκες, φωτιστικά οροφής, ο πολυέλαιος της γιαγιάς... Τα καλά νέα για την ενεργοποίηση της συμμετοχικής φωτιστικής εγκατάστασης στα παλιά δερματάδικα, δίπλα στο μετρό Μοναστηράκι, κυκλοφόρησαν γρήγορα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στα εγκαίνια έβρεχε καρέκλες. Και λαμπατέρ. (Σαντυ Tσαντακη)

ΠΡΟΣΩΠΟ
Χάρης Φραγκούλης, η έκπληξη
Είτε ερμηνεύει τον Ζίγκμουντ Φρόιντ σε νεαρή ηλικία στο «Οταν έκλαψε ο Νίτσε» (θεατρική μεταφορά του μυθιστορήματος του Ιρβινγκ Γιάλομ), δίπλα σε ηθοποιούς όπως ο Νίκος Χατζόπουλος και ο Ακύλας Καραζήσης, είτε εργάζεται ως βοηθός σκηνοθέτη του Λευτέρη Βογιατζή στον «Αμφιτρύωνα» του Μολιέρου, είτε σκηνοθετεί «Βόιτσεκ» του Γκέοργκ Μπίχνερ για τη δική του θεατρική ομάδα Kursk, ο 27χρονος ηθοποιός είναι η μεγάλη έκπληξη και από τις υποσχόμενες νέες δυνάμεις του θεάτρου. Ο Χάρης Φραγκούλης έχει την άνεση να παίζει τους πιο ετερόκλητους ρόλους, και κυρίως τη διάθεση να δοκιμάσει και να δοκιμαστεί στο θέατρο. (Γιωτα Συκκα)

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Εγκαταλείποντας την εσωστρέφεια
Τα τρία τελευταία χρόνια η Ελλάδα βρίσκεται συνεχώς στους προβολείς της -αρνητικής- δημοσιότητας. Αν αφήσει κανείς στην άκρη τις κακοήθειες και τα φθαρμένα στερεότυπα, θα δει μια μικρή ακτίδα αισιοδοξίας. Επιτέλους, η εγχώρια καλλιτεχνική κοινότητα αφυπνίστηκε, εγκαταλείποντας την εσωστρέφεια. Μέσα στο 2012 διοργανώθηκαν εικαστικές εκθέσεις σε Παρίσι (Hell-as Pavillion, στο Palais de Tokyo) και Βιέννη (Boiling Point, στην Kunstler Haus), ενώ αξιοσημείωτη είναι και η συστηματική προσπάθεια που κάνουν Ελληνες συλλέκτες όπως ο Σωτήρης Φέλιος να προωθήσουν την ελληνική τέχνη στο εξωτερικό: Η έκθεση με έργα από τη συλλογή του έγινε στην κεντρική αίθουσα του Complesso del Vittoriano στη Ρώμη, με τίτλο «Ellenico Plurale». (Mαργαριτα Πουρναρα)

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Πτώση τιμών και προσφορές
Η πτώση στις πωλήσεις εισιτηρίων στους κινηματογράφους καλλιέργησε το έδαφος για την ανάπτυξη ενός ισχυρού ανταγωνισμού, αρχικά ανάμεσα στις εταιρείες που διαχειρίζονται πολυκινηματογράφους και κατόπιν σε μεμονωμένες αίθουσες, με αποτέλεσμα τη μείωση της τιμής. Ετσι σήμερα, στο κέντρο της Αθήνας ο υποψήφιος θεατής μπορεί να δει μία ταινία με 5 ή 6 ευρώ, ενώ κατακλύζεται και από κάθε είδους προσφορές με κριτήριο την ημέρα ή την ώρα προβολής. (Δημητρης Pηγοπουλος)

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Και οι οθόνες πήγαν πλατεία
Αυτό που ζήσαμε το καλοκαίρι του 2012 με την εκρηκτική εξάπλωση της ιδέας του θερινού σινεμά, πρακτικά σε κάθε πιθανό δημόσιο χώρο, δεν είχε προηγούμενο στην Αθήνα. Τις περισσότερες φορές, με τον πιο στοιχειώδη εξοπλισμό, στήθηκαν πρόχειρες οθόνες σε πλατείες, πάρκα, πεζόδρομους, αυλές! Οργανισμοί φεστιβάλ, όπως οι Νύχτες Πρεμιέρας, μέχρι επιστημονικά σωματεία, όπως ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, «έτρεξαν» προγράμματα προβολών με δωρεάν είσοδο, προσελκύοντας χιλιάδες Αθηναίους που αναζητούσαν μια οικονομική έξοδο. (Δημητρης Pηγοπουλος)

Πηγή: http://www.skai.gr/news/culture/article/220531/ti-xehorise-stis-tehnes-to-2012-tehni-gia-ton-pono-tou-allou/#ixzz2GoTxTgm5



Αναδημοσίευση από την «Καθημερινή» της Κυριακής 30/12/2012 |

2013 Έτος Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗ

Τσούτσουρα Μαρία (πηγή ΤΟ ΒΗΜΑ)

Το Ετος Καβάφη στον κόσμο

Το γαλλικό περιοδικό «Europe» και το αφιέρωμά του στον Αλεξανδρινό. Από τον Οντεν στη Δημουλά και από τον εκσυγχρονισμό της αραβόφωνης ποίησης στην κατανόηση των σύγχρονων ποιητών του 20ού αιώνα

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  30/12/2012 05:45

Ο Κ. Π. Καβάφης σε προσωπογραφία του Κωνσταντίνου Μαλέα (1923)

 

Η διεθνής κοινότητα θα τιμήσει το Ετος Καβάφη 2013 με ένα διπλό τεύχος του γαλλόφωνου περιοδικού «Europe», που ίδρυσε το 1923 ο Ρομέν Ρολάν, αναγέννησε το 1946 ο Αραγκόν και κυκλοφορεί ανελλιπώς ως σήμερα παίζοντας ρόλο καθοριστικό στην ευρωπαϊκή διανόηση. Η καταξίωση αυτή του Αλεξανδρινού ως κλασικού ποιητή θυμίζει ότι τα πρώτα αφιερώματα στο έργο του, όπως της «Νέας Τέχνης» (Αθήνα, 1924) και της «Semaine égyptienne» (Κάιρο, 1927), απαντούσαν απλά στους επικριτές του.

Η γοητεία που ασκούσε η καβαφική ποίηση από τα τέλη του 19ου αιώνα πολεμήθηκε πράγματι τόσο ανελέητα από το ελλαδικό ποιητικό κατεστημένο και τα ακαδημαϊκά του πρακτορεία στη Γαλλία ώστε ο θάνατος του ποιητή στην Ευρώπη σχεδόν αποσιωπήθηκε. Ο Gaston Zananiri περιγράφει πώς το 1946 το ελληνικό κράτος αρνήθηκε να διαθέσει αίθουσα στην Αθήνα για την εκδήλωση του Συνδέσμου Αιγυπτιωτών Ελλήνων προς τιμήν του Καβάφη. Μολονότι ο αλεξανδρινός κοσμοπολιτισμός προσείλκυσε γρήγορα οπαδούς κύρους, το γλωσσικό εμπόδιο ανέστειλε τη διάδοση του καβαφικού έργου: τα «Τείχη» πρωτοδημοσιεύθηκαν το 1896 με αντικριστή αγγλική μετάφραση, αλλά ο ποιητής αρνήθηκε αυτοτελή έκδοση ποιημάτων του στα αγγλικά από τη Hogarth Press το 1925 κατ' εισήγηση των Ελιοτ και Φόρστερ.

Ο πόλεμος άλλαξε πολλά. Ο θάνατος του Παλαμά έλυσε την αμηχανία όσων δίσταζαν να εκφραστούν υπέρ του Καβάφη, αλλά κυρίως μεταμορφώθηκε ο πολιτικός χάρτης του κόσμου και τα μεταποικιακά προαισθήματα του Αλεξανδρινού έγιναν διεθνής πραγματικότητα. Η πολιτική διορατικότητά του αναδείχθηκε από τον Σεφέρη και τον Τσίρκα, ενώ το τέλος της σταλινικής περιόδου έφερε τους στίχους του στις ανατολικές χώρες (με διαμεσολαβητές όπως ο Βάρναλης) και προώθησε την ανάγνωση της καβαφικής σκέψης πέρα από κάθε δογματισμό ή ολοκληρωτισμό.

Τριάντα χρόνια από τον θάνατο του ποιητή, το τοπίο πρόσληψης του έργου του είχε ήδη αλλάξει πολύ. Η έκδοσή του (μετά την εξαντλημένη συγκεντρωτική αλεξανδρινή του 1935) κατέστη ελλαδική υπόθεση, αφού πωλήθηκε το αρχείο του στην Αθήνα και τα ανέκδοτά του δημοσιεύθηκαν σταδιακά ως το τέλος του 20ού αιώνα, ενίοτε όμως σε έντυπα περιορισμένης εμβελείας. Οι μεταφραστικές προσπάθειες που είχαν ξεκινήσει προπολεμικά ολοκληρώθηκαν, παρά τα προσκόμματα που ήγειραν οι δικαιούχοι, συχνά με τη συμβολή κορυφαίων συγγραφέων, όπως ο Ζιντ, ο Μαλρό, ο Κενό, αλλά και ελλήνων λογίων, όπως ο Αλέξανδρος Εμπειρίκος και ο Κ. Θ. Δημαράς. Ιδιαίτερα η μετάφραση της Γιουρσενάρ έφερε το έργο του Αλεξανδρινού στην προθήκη των βιβλιοπωλείων, ενισχύοντας δυστυχώς ταυτόχρονα με τα ακαδημαϊκά της πρότυπα την πεζολογική αντίληψη για το έργο του.

Μέσα από ιστορικά κείμενα Ελλήνων και ξένων, από τον Ξενόπουλο και τον Λαπαθιώτη ως τον W. Η. Auden και τον Durs Grünbein, ή συνεντεύξεις με ποιητές και καλλιτέχνες όπως η Κική Δημουλά και ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης, επιχειρούμε να αναδείξουμε την απόσταση που διήνυσαν τα εμπιστευτικά μονόφυλλα του Καβάφη ως σήμερα. Νέες μεταφραστικές προσεγγίσεις, διερεύνηση της σταδιακής απομάκρυνσής του από τις φόρμες και της βασανιστικής απελευθέρωσης του στίχου, καθώς και μια συναρπαστική μαρτυρία για την Αλεξάνδρεια στην οποία έζησε, συμπληρώνουν το αφιέρωμα.

Η διεθνής ακτινοβολία του Καβάφη, εξίσου σημαντική για τον εκσυγχρονισμό της αραβόφωνης ποίησης όσο και για την κατανόηση μεγάλων σύγχρονων ποιητών του 20ού αιώνα, όπως ο Πολωνός Zbigniev Herbert, αναδεικνύει τελικά την αποτελεσματικότητα της παράδοξης καβαφικής εκδοτικής στρατηγικής.